‘Penisi olduğum için özür dilemeyeceğim’ diyen faşist Milei Arjantin’de ön seçimleri nasıl kazandı?
Arjantin’de dolarizasyonu savunan faşist Javier Milei’nin cumhurbaşkanlığı ön seçimlerinde sürpriz bir şekilde ortaya çıkması ülke ekonomisinde yeni bir şok dalgasına neden oldu. Peso, dolar karşısında yüzde 18 değer kaybetti ve bir dolar 350 pesoya yükseldi. Arjantin Merkez Bankası da faiz oranlarını yüzde 97’den yüzde 118’e çıkardı. Ülkede enflasyon yüzde 115 seviyesinde.
ABD’nin eski Başkanı Donald Trump’a hayran olan aşırı sağcı Milei, Pazar günü yapılan ön seçimleri sürpriz bir şekilde kazanmasının ardından “Kuzulara yol göstermeye değil, aslanları uyandırmaya geldim” açıklaması yaptı. Arjantin’de La Libertad Avanza (Özgürlük Geliştirme) partisinin cumhurbaşkanı adayı Javier Milei, ön seçimlerde merkez sol ekonomi bakanı Sergio Massa ve muhafazakar aday Patricia Bullrich’i yenerek oyların yüzde 30’unu aldı.
SİLAH VE ORGAN SATIŞINA İZİN VERECEĞİZ
Seçim öncesi kamuoyu yoklamalarında oyların sadece yüzde 20’sini alması beklenen Milei, son yıllarda Arjantin’de tartışmalı bir siyasi figür haline geldi. Seçilmesi halinde Arjantin Merkez Bankası’nı feshedeceğini, pezoları ABD doları ile değiştireceğini ve savurgan devlet şirketlerini özelleştireceğini söyleyen cumhurbaşkanı adayı, ülkede silah ve organ satışına da izin vermek istediğini belirtiyor.
Eski bir televizyon yıldızı ve ekonomist olan Milei, 2021’den beri kongre üyesi olmasına rağmen kendisini ‘politik olarak aykırı’ olarak sunmayı seviyor. Milei, kendisini Arjantin ekonomisinin ihtiyaç duyduğu radikal değişim olarak tanımlıyor. 52 yaşındaki Milei, sağlık sistemini özelleştirmeyi, vergileri büyük ölçüde düşürmeyi, kamu harcamalarını kısmayı, devlete ait tüm işletmeleri kapatmayı veya özelleştirmeyi ve sağlık, eğitim ve çevre bakanlıklarını kaldırmayı öneriyor.
Merkez sol parti Arjantin’de son 16 yıldır iktidarda. Cristina Fernández de Kirchner 2019’dan beri başkan yardımcısı olarak görev yapıyor. Milei Pazar günü yaptığı açıklamada, “Sadece Kirchnerizm’i değil, aynı zamanda bu ülkeyi mahveden işe yaramaz, cani siyasi kastı da sona erdireceğiz.” Milei daha sonra kampanyayı yürüten kız kardeşine ve her biri muhafazakar bir ekonomistin adını taşıyan beş Mastiff köpeğine teşekkür ederek, “Yaşasın özgürlük” dedi.
Kürtaj HAKLARINI SINIRLAMAK İSTİYOR
Kendine has çatık kaşları ve dağınık saçlarıyla internette tanınan bir isim haline gelen Milei, siyasete atılmadan önce protesto adayı olarak görülüyordu ve televizyon programlarında çeşitli garip iddialarda bulunuyordu. Ancak son dönemde giderek daha popüler hale geldi. Rolling Stones müziğini söylemesiyle tanınan eski Everest grubu müzisyeni Milei, kendisinin de Katolik olduğunu ve Arjantin’de kürtaj haklarını sınırlamak istediğini söylüyor. Homofobik söylemleri de bulunan Milei, LGBTİ+ hareketinin arkasında “kültürel Marksizm” olduğunu söylüyor.
BOLSONARO: PEK ÇOK ORTAK YÖNTEMİZ VAR
Ön seçimlerden önce internette yayınlanan bir videoda, eski Brezilya başkanı Jair Bolsonaro, Milei’yi desteklediğini ve siyasetle ilgili olduklarını söyledi. Bolsonaro, Milei’nin özel mülkiyete, ifade özgürlüğüne ve serbest piyasaya verdiği desteğe atıfta bulunarak, “Pek çok ortak yönümüz var,” dedi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ REDDEDER
Milei, devlet okullarında kürtajın, toplumsal cinsiyet ve kimlik eğitiminin yasallaştırılmasına karşı çıkıyor ve iklim değişikliğini reddediyor. Buna rağmen ülkedeki birçok genç seçmen Milei’yi destekliyor. Ülkedeki mevcut durumdan memnun olmayan gençlerin, Milei’nin küçümseyici bir şekilde “kast” olarak tanımladığı Arjantin siyasetine yönelik doğrudan eleştirileri memnuniyetle karşıladıkları düşünülüyor.
“Bana kalsa KADIN BAKANLIĞINI kapatırdım”
İspanya’nın faşist Vox partisiyle bağları olan ve siyasi çizgisini “anarko-kapitalist” olarak tanımlayan Milei, ülkenin Uluslararası Para Fonu’na (IMF) olan 44 milyar dolarlık borcunu ödemeye yardımcı olacak bir kemer sıkma programına öncülük etme sözü veriyor. Öte yandan Milei, silah kontrolü ve organ nakli hükümlerinin gevşetilmesini öneriyor.
Milei ayrıca gazetecilere ve eleştirmenlere şiddet uygulamakla suçlanıyor. Bir dizi medya kuruluşu, onunla röportaj yaparken kadın gazetecilerin kötü muameleye uğradığını bildirdi. Siyasi analistler, Milei’nin politikalarının toplumsal cinsiyet konularını ele alan neredeyse tüm planlara aykırı olduğunu kaydetti. Milei bir röportaj sırasında “Hükümetimde kültürel Marksizm olmayacak ve penisim olduğu için özür dilemeyeceğim. Bana kalsa Kadın Bakanlığı’nı kapatırdım” dedi.
Arjantin’deki ön seçim diğer ülkelerden biraz farklı çünkü sadece parti üyelerine değil tüm seçmenlere açık. Arjantin’de aynı anda oy kullanmak zorunludur. Bu nedenle ön seçimde en çok oyu alan kişi 22 Ekim’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin favorisi olarak görülüyor.
Ekim ayına kadar hiçbir adayın seçimi kesin olarak kazanmak için gereken oyların yüzde 45’ini veya yüzde 10 farkla yüzde 40’ını alamaması durumunda ikinci tur 19 Kasım’da yapılacak. Ön seçimde en yüksek oyu alan üç aday arasındaki oy farkı yüzde 4’ün altında olduğu için bu sefer ikinci ilaç bekleniyor gibi görünüyor. (BBC Türkçe)
